Restauratiebestek
.nl

Keuzes met Restauratieladder

Voor het maken van een goed bestek is het essentieel om te weten wat de opdrachtgever voor ogen staat. De restauratieladder, het keuze-model voor opdrachtgevers en bestekschrijvers, helpt daarbij en vormt daarom de basis voor het Restauratiebestek.

De restauratieladder bevat een hiërarchie: een bepaalde regel heeft (althans uit oogpunt van onderhoud en restaureren) steeds de voorkeur boven de regel die er onder staat. De opdrachtgever (c.q. de bestekschrijver) kan in iedere bestekparagraaf bepalen welke restauratiecategorie (dus welke stap op de restauratieladder) van toepassing is voor het te beschrijven onderdeel.

De restauratieladder bevat alleen een redeneervolgorde: welke keuze voor het uit te voeren werk gemaakt wordt, hangt af van de fysieke samenhang, de historische waardenstelling van het betreffende bouwdeel en het beoogde gebruik.

1. Conserveren/onderhoud 
2. Repareren 
3. Vernieuwena. Kopiëren
b. Imiteren
c. Verbeteren

Tabel: Restauratieladder (hiërarchie van restauratiecategorieën)

Voorbeelden van het toepassen van de restauratieladder

Kijk in de blokken hieronder voor voorbeelden van het toepassen van de restauratieladder.

Houtwerk

Ruwbouwtimmerwerk (H24), Kozijnen, ramen en deuren (H30), Trappen en balustraden (H32), Afbouwtimmerwerk (H45)

Beton en steen

Betonwerk (H21), Metselwerk (22), Natuur- en kunststeen (H35)

Beglazing

Beglazing (34)

Schilderwerk

Schilderwerk (H46)

Metaalconstructiewerk, metaal- en kunststofwerken

Metaalconstructiewerk (25), metaal- en kunststofwerken (43)

Dakbedekkingen

Dakbedekkingen (H33)

Restauratieladder in de basisstructuur van het Restauratiebestek

De verschillende treden van de restauratieladder komen terug in de basisstructuur van het Restauratiebestek.
Dat ziet er als volgt uit:

 STABU indelingOmschrijvingIndeling Restauratieladder
xx.20Bestaand werk  
xx.20.21Demonteren/verwijderen bestaand werkDemonteren t.b.v. hergebruik/opslag, merken, (nader) onderzoek, bescherming, documenteren 
xx.20.22Reinigen bestaand werkReinigen1. Conserveren
xx.20.23Voorbehandelen ondergrondImpregneren, isoleren, fixeren, drogen, bevochtigen 
xx.20.24Injecteren bestaandInjecteren 
xx.20.25Herstellen bestaand werkHerstellen/reparatie/permanente bescherming/aansluiting/aanheling2. Repareren
xx.20.26Aanpassen bestaand werkWijziging detail, reconstructie/aanvulling3a. Kopiëren
3b. Imiteren
3c. Verbeteren
xx.20.27Herplaatsen bestaand werkHerleggen/herplaatsen 
xx.20.28Nabehandelen/onderhoud/oppervlaktebehandelingAfdekken, bevochtigen, patineren bestaand werk, schoonmaken, naspoelen, periodieke werkzaamheden, onderhoud bestaand werk, oppervlaktebehandelingen, nabehandelingen 

Tabel: De plaatsing van de restauratieladder binnen de basisbestekstructuur

Het volledig reconstrueren van monumentale onderdelen valt onder ‘nieuw werk’ en wordt als vanouds opgebouwd binnen de beschikbare STABU paragrafen voor nieuw werk, waarbij de bestekschrijver bij het van toepassing verklaren van een uitvoeringsrichtlijn minimaal dient aan te geven welke stap van de restauratieladder van toepassing is. Uitzondering: de maatregelen voor het verduurzamen door middel van na-isolatie. Deze maatregelen vallen onder categorie 3c Verbeteren van de Restauratieladder maar worden opgenomen in hoofdstuk 37 Na-isolatie, onder bestekpost 37.20.26 Aanbrengen na-isolatie.

Deze website is gerealiseerd door Stichting Erkende Restauratiekwaliteit Monumentenzorg (ERM) en STABU